گروهی از پژوهشگران مرکز اپتیک، فوتونیک و لیزر دانشگاه لاوال کانادا با هدایت «علیرضا گراوند»، دانشمند ایرانی، موفق به طراحی و ساخت تراشهای نوری شدهاند که توانایی انتقال داده با سرعتی نزدیک به ۲۰ برابر بیشتر از سیستمهای فعلی را دارد. این دستاورد نهتنها سرعت انتقال اطلاعات را به شکل چشمگیری ارتقاء داده، بلکه مصرف انرژی را نیز کاهش میدهد؛ عاملی کلیدی برای پاسخ به نیاز روزافزون مراکز داده هوش مصنوعی.
نوآوری در ساخت تراشه فوتونیک؛ راهکاری برای کاهش مصرف انرژی
با گسترش سریع فناوریهای مبتنی بر هوش مصنوعی، مصرف انرژی در مراکز پردازش داده به یکی از بحرانهای جدی تبدیل شده است. تراشه جدید، که ضخامت آن به اندازه یک تار مو است، به جای استفاده از جریان الکتریکی از نور برای انتقال داده بهره میبرد. این تراشه قادر است اطلاعات را با سرعت ۱۰۰۰ گیگابیت بر ثانیه (معادل یک ترابیت بر ثانیه) منتقل کند؛ رقمی خیرهکننده در مقایسه با سرعت معمولی سیستمهای رایج، که حدود ۵۶ گیگابیت بر ثانیه است.
چشمانداز کاربرد در مراکز داده و زیرساختهای آینده
فناوری تراشه فوتونیک نهتنها محدودیتهای فعلی در سرعت انتقال داده را برطرف میکند، بلکه مصرف انرژی را بهطور چشمگیری کاهش میدهد. این ترکیب منحصربهفرد از سرعت بالا و بهرهوری انرژی، میتواند بهعنوان راهکاری مؤثر برای مراکز داده در حال گسترش، بهویژه در حوزههای مرتبط با هوش مصنوعی، مورد استفاده قرار گیرد.

این دستاورد علمی، قدمی مهم در مسیر تحول زیرساختهای دیجیتال بهشمار میرود و نام علیرضا گراوند را به عنوان یکی از چهرههای تأثیرگذار در عرصه فناوری ارتباطات برجسته کرده است.