شرکت Automattic، شرکت مادر WordPress.com، اعلام کرده است که پس از یک دوره وقفه در مشارکت‌های خود در پروژه وردپرس، به طور کامل به این روند بازخواهد گشت. این تصمیم جدید، تنها یک ماه پس از اظهارات قبلی این شرکت مبنی بر اینکه انتشار نسخه 6.8 وردپرس آخرین نسخه اصلی برای سال 2025 خواهد بود، اتخاذ شده است. این چرخش ناگهانی، سوالات و گمانه‌زنی‌های زیادی را در جامعه وردپرس برانگیخته است.
بازگشت به “هسته” و تعهد مجدد به وردپرس
در پستی با عنوان “بازگشت به هسته” که روز پنجشنبه منتشر شد، Automattic اعلام کرد: “پس از توقف مشارکت‌هایمان برای سازماندهی مجدد، بازنگری و برنامه‌ریزی استراتژیک، ما آماده‌ایم تا دوباره دکمه پخش را فشار دهیم و به طور کامل به پروژه وردپرس بازگردیم.” این شرکت ابراز امیدواری کرده است که مشارکت‌های آن در تمام بخش‌های اصلی وردپرس، از جمله هسته وردپرس (WordPress Core)، گوتنبرگ (Gutenberg)، پلی‌گراند (Playground)، اوپن‌ورس (Openverse) و WordPress.org، مشهود باشد. Automattic این بازگشت را “لحظه‌ای هیجان‌انگیز” توصیف کرده و آن را به ادامه “مأموریتی که همیشه به آن اعتقاد داشته‌ایم: دموکراتیک کردن انتشار برای همه، در همه جا” مرتبط می‌داند.
این شرکت ادعا میکند که از این وقفه، درس‌های زیادی در مورد روش‌های مختلف استفاده از وردپرس آموخته و اکنون متعهد به کمک به “رشد و شکوفایی” آن است. در این پست همچنین اشاره شده است که وردپرس در حال حاضر ۴۳ درصد از وب را قدرت می‌بخشد که نشان‌دهنده گستردگی و اهمیت این پلتفرم است.
ابهامات و گمانه‌زنی‌ها درباره دلایل تغییر رویکرد
با این حال، آنچه باعث این تغییر ناگهانی در رویکرد Automattic شده، مشخص نیست. بر اساس اطلاعاتی که از منابع نزدیک به TechCrunch به دست آمده، مت مولنوگ (Matt Mullenweg)، مدیر عامل Automattic، در یک پست داخلی که شب گذشته منتشر شد، توضیح داده است که او می‌خواهد نسخه 6.9 وردپرس را در سال جاری با یک بازطراحی رابط کاربری (admin refresh) و چیزی از “تیم جدید هوش مصنوعی” منتشر کند. اشاره به “تیم جدید هوش مصنوعی” به اعلامیه این هفته وردپرس مبنی بر تشکیل یک تیم جدید برای نظارت بر توسعه پروژه‌های هوش مصنوعی اشاره دارد.
یک منبع آگاه با بحث‌های داخلی اظهار داشت که مولنوگ در پست خود بیان کرده است: “فکر نمی‌کنم این اتفاق بدون مشارکت‌های ما رخ دهد.” این اظهارات نشان می‌دهد که Automattic احساس کرده است که بدون مشارکت فعال خود، دستیابی به اهداف توسعه‌ای مورد نظر برای وردپرس دشوار خواهد بود.
با این حال، افراد آگاه گمانه‌زنی می‌کنند که دلایل عمیق‌تری پشت این تغییر رویکرد وجود دارد و تئوری‌های مختلفی مطرح شده است. برخی این سوال را مطرح می‌کنند که آیا مولنوگ تحت فشار برای این اقدام قرار گرفته است یا خود متوجه شده که عقب‌نشینی از مشارکت در وردپرس برای کسب‌وکار و شهرت شرکتش خوب نبوده است؟ برخی دیگر این تغییر نظر را به دعوای حقوقی جاری Automattic با WP Engine، شرکت میزبان وردپرس، مرتبط می‌دانند. Automattic این شرکت را “تهدیدی” برای جامعه وردپرس و “سرطانی برای وردپرس” خوانده است.
در حال حاضر، هیچ یک از این تئوری‌های پشت پرده با دلیل رسمی اعلام شده مطابقت ندارد و ابهامات در مورد انگیزه اصلی این تصمیم همچنان پابرجاست.
دعوای حقوقی با WP Engine و تأثیر آن بر تصمیمات Automattic
از سال 2024، Automattic درگیر یک مناقشه حقوقی با WP Engine بوده است. از نظر مولنوگ، WP Engine با وجود اندازه و درآمد قابل توجه خود، سهم بسیار کمی در پروژه وردپرس ایفا میکند. او معتقد است که این شرکت میزبانی از کار متن‌باز وردپرس سود می‌برد بدون اینکه مشارکت کافی داشته باشد. مولنوگ همچنین ادعا میکند که WP Engine از سردرگمی بین وردپرس و خدمات تجاری مانند WP Engine سوءاستفاده میکند. این موضوع منجر به ممنوعیت دسترسی WP Engine به WordPress.org و شکایت حقوقی Automattic به دلیل “استفاده غیرمجاز از علامت تجاری” شده است.
به بیان ساده، مولنوگ معتقد است که WP Engine یا باید هزینه‌ی مستقیم مجوز را پرداخت کند، یا مشارکت‌های خود را در پروژه متن‌باز وردپرس افزایش دهد، یا اجازه استفاده از علامت تجاری آن را نداشته باشد. WP Engine در پاسخ به این اتهامات، بیان کرده است که نیازی به مجوز ندارد و Automattic قانون علامت تجاری را اشتباه متوجه شده است، و در مقابل، از Automattic شکایت کرده است.
قابل ذکر است که ماه گذشته، Automattic ۱۶ درصد از کارکنان خود را تعدیل کرد و دلیل این بازسازی را لزوم افزایش چابکی، بهبود بهره‌وری و سودآوری اعلام کرد. اینکه آیا این تعدیل نیرو و چالش‌های حقوقی بر تصمیم اخیر این شرکت برای بازگشت به مشارکت کامل در وردپرس تأثیر داشته‌اند، سوالی است که زمان پاسخ آن را مشخص خواهد کرد.
