تصمیمگیری در مغز دیگر محدود به چند مرکز مشخص نیست. پژوهش جدیدی که فعالیت ۶۰۰ هزار نورون را در ۲۷۹ ناحیه مختلف مغز موشها ثبت کرده، نشان میدهد هر انتخاب ساده در زندگی، حاصل همکاری گستردهای است که تمام مغز را درگیر میکند. این کشف، دریچهای نو به سوی درک اختلالات عصبی و طراحی درمانهای آینده میگشاید.
فناوری و روش نوین نقشهبرداری
برای دستیابی به این حجم از داده در یک زمان واحد، تیم تحقیقاتی از ابزار پیشرفته Neuropixels بهره برد:
- پروبهای Neuropixels توان ضبط همزمان فعالیت هزاران نورون با دقت بالا را فراهم کردند.
- انتشار باز (Open Science) دادهها، امکان دسترسی و تکرار آزمایشها را برای پژوهشگران سراسر جهان مهیا ساخت.

این رویکرد، بزرگترین پایگاه داده تاریخ عصبشناسی را رقم زده و مبنای «علم باز» در این حوزه را استحکام بخشیده است.
نکات برجسته یافتهها
پژوهشگران دریافتند که در هنگام تصمیمگیری:
- فعالیت قشر بینایی، بخشهای شناختی و حرکتی تقریباً همزمان آغاز میشود.
- نواحی مرتبط با حافظه و انتظار نیز، حتی پیش از دریافت پاداش، در موج کلی نورونی سهیم هستند.
این تصویر کنسرتگونه از مغز، نشان میدهد که حافظه، حواس و پاداش در یک «ارکستر واحد» برای تولید هر تصمیم با هم مینوازند.
چشماندازهای درمانی و تحقیقاتی
از دل این نتایج میتوان افقهای تازهای را متصور شد:
- درمانهای مبتنی بر شبکه مغزی که بهجای تمرکز صرف بر یک ناحیه، هماهنگی میان مناطق مختلف را هدف قرار میدهند.
- توسعه رابطهای مغز–کامپیوتر پیشرفته برای بازسازی یا تقویت فعالیت هماهنگ، بهویژه در بیماریهایی مانند پارکینسون و افسردگی.
این گام نهفقط در بازنویسی کتابهای درسی عصبشناسی مؤثر است، بلکه میتواند راه را برای ابداع شیوههای درمانی و تشخیصی دقیقتر هموار کند.

مهدی رضایی
او فارغالتحصیل رشته مهندسی نرمافزار است و فعالیت حرفهای خود را در عرصه رسانه از سال ۱۳۹۷ به عنوان نویسنده در یک وبلاگ تخصصی فناوری آغاز کرده است. وی پس از کسب تجربه، به خبرگزاریهای معتبر پیوست و در حال حاضر، خبرنگار حوزه نرمافزار و هوش مصنوعی در یک مجله تکنولوژی برجسته است.