کندی و ناپایداری اینترنت هنوز بزرگ‌ترین شکایت کاربران ایرانی است؛ حالا دولت و اپراتورها طرحی گسترده برای جایگزینی کابل‌های مسی با فیبر نوری آغاز کرده‌اند تا کیفیت ثابت اینترنت را ارتقاء دهند و زیرساخت لازم برای اقتصاد دیجیتال را بسازند.
وضعیت فعلی و ریشه نارضایتی
شکایت‌ها نشان می‌دهد بخش عمده نارضایتی‌ها از اینترنت ثابت است؛ دلایل اصلی شامل فرسودگی شبکه مسی، عدم توانایی در پاسخ به رشد مصرف داده و تمرکز ترافیک روی شبکه همراه است. وقتی ظرفیت شبکه پشت‌پرده متناسب با افزایش مصرف ارتقا نیابد، کاربران با سرعت پایین، تأخیر در بارگذاری و قطعی روبه‌رو می‌شوند؛ مشکلاتی که تنها با افزایش سریع پهنای باند و نوسازی زیرساخت قابل حل‌اند.
چه اتفاقی در حال رخ دادن است؟
طرح «سوآپ» یا جایگزینی فیبرنوری به‌جای کابل‌های مسی، محور برنامه‌های توسعه‌ای اخیر مخابرات است. مطابق گزارش‌ها:
- تاکنون نزدیک به 9 میلیون پوشش و حدود 1 میلیون اتصال فیبر به منازل و کسب‌وکارها انجام شده؛
- برنامه‌ریزی شده طی پنج سال آینده کل شبکه مسی تدریجاً جمع‌آوری و جایگزین فیبر شود.
این انتقال نه فقط افزایش عددی سرعت را هدف گرفته، بلکه پایداری اتصال، کاهش افت کیفیت در ساعات اوج و امکان ارائه خدمات پیشرفته‌تری مثل اینترنت ثابت پرسرعت مشترک‌محور و پهنای باند متقارن را ممکن می‌سازد.
مزایا فراتر از عدد سرعت
ورای افزایش سرعتِ دانلود و آپلود، فیبرنوری بستر تحقق چند هدف کلیدی است:
- پشتیبانی از خدمات باندپهنِ حساس به تأخیر مثل آموزش آنلاین، پزشکی از راه دور و کسب‌وکارهای مبتنی بر ابری؛
- کاهش هزینه‌های عملیاتی بلندمدت برای اپراتورها به‌واسطه پایایی بیشتر و نیاز کمتر به نگهداری مداوم کابل‌های مسی.
هم‌زمان، توسعه فیبر می‌تواند به رشد استارتاپ‌ها و مشاغل دیجیتال در شهرستان‌ها کمک کند و نابرابری دسترسی به اینترنت باکیفیت را کاهش دهد.
موانع و پیشنهادها برای تسریع اجرا
پیشبرد پروژه در چنین مقیاسی با چالش‌هایی همراه است: هزینه بالای نوسازی، نیاز به هماهنگی میان نهادهای دولتی و خصوصی، الزام به تسهیل مجوزهای حفاری و ملاحظات حقوقی مالکیت زیرساخت. برای سرعت‌بخشیدن و تضمین عدالت در دسترسی، پیشنهاد می‌شود:
- تسهیلات مالی و اعتباری هدفمند برای اپراتورها و شرکت‌های پیمانکار؛
- طرح‌های مشوق برای تشویق سرمایه‌گذاری بخش خصوصی و حمایت از مناطق کمتر توسعه‌یافته.
پیام برای کاربران و دولت
برای کاربران، به‌معنای واقعی کیفیت اینترنت به‌تدریج بهبود خواهد یافت اما گذار کامل زمان‌بر است؛ در دوره گذار نیاز به مدیریت انتظارات و اطلاع‌رسانی شفاف درباره زمان‌بندی و اولویت‌بندی مناطق وجود دارد. برای دولت و نهادهای سیاست‌گذار، اکنون فرصت تاریخی برای پیوند زدن توسعه زیرساخت به اهداف ملی مانند رشد اقتصادی دیجیتال، آموزش و کاهش شکاف دیجیتال فراهم است—فرصتی که اگر با برنامه‌ریزی دقیق و سرمایه‌گذاری هدفمند همراه شود، می‌تواند تجربه اینترنتی میلیون‌ها شهروند را متحول کند.
مهدی رضایی
او فارغ‌التحصیل رشته مهندسی نرم‌افزار است و فعالیت حرفه‌ای خود را در عرصه رسانه از سال ۱۳۹۷ به عنوان نویسنده در یک وبلاگ تخصصی فناوری آغاز کرده است. وی پس از کسب تجربه، به خبرگزاری‌های معتبر پیوست و در حال حاضر، خبرنگار حوزه نرم‌افزار و هوش مصنوعی در یک مجله تکنولوژی برجسته است.
مطالب پیشنهادی :
بررسی هفتگی دنیای فناوری؛ از عینک هوشمند جدید متا تا بزرگ‌ترین باتری شنی جهان
بیت کوین همچنان در صدر نوسانات بازار؛ دولت‌ها به دنبال ذخیره‌سازی کریپتوکارنسی‌ها
آیفون 16 در مقابل آیفون 16 پلاس در مقابل آیفون 16 پرو در مقابل آیفون 16 پرو مکس: مقایسه نهایی
## iPhone 16 در مقابل iPhone 16 Plus در مقابل iPhone 16 Pro در مقابل iPhone 16 Pro Max: مقایسه نهایی