اپل به حذف برنامه‌های VPN در روسیه ادامه می‌دهد – و هزینه آن بیشتر از آن چیزی است که فکر می‌کردیم.

محدودیت دسترسی به VPN در روسیه شدت گرفته است

گزارشی جدید نشان می‌دهد که حذف VPN از اپ استور اپل در روسیه بسیار گسترده‌تر از آنچه قبلاً گزارش شده بود است. این گزارش، که توسط پروژه سانسور اپل منتشر شده است، نشان می‌دهد که اپل، بدون اطلاع رسانی عمومی، 60 اپلیکیشن VPN را از اپ استور روسیه بین اوایل جولای و 18 سپتامبر 2024 حذف کرده است. این در حالی است که سازمان نظارت بر اینترنت روسیه، Roskomnadzor، تنها حذف 25 اپلیکیشن VPN را به طور رسمی تایید کرده است.

اگرچه مدتی است که دولت روسیه هدف قرار دادن ابزارهای VPN را آغاز کرده است، اما موج اخیر حذف VPN از اپ استور از 4 جولای آغاز شد، زمانی که حداقل چهار اپلیکیشن VPN از اپ استور روسیه حذف شدند. در اوایل سپتامبر، 50 سازمان حقوق بشر، رسانه، شرکت‌های فناوری اطلاعات، گروه‌های روزنامه‌نگاری و شخصیت‌های عمومی نامه‌ای سرگشاده به اپل نوشتند و از آن‌ها خواستند که اپلیکیشن‌های VPN را “فورا” به اپ استور روسیه بازگردانند. اما با وجود این نامه، کارشناسان هنوز هم معتقد بودند که تعداد اپلیکیشن‌های VPN حذف شده تنها 29 عدد است.

## 98 اپلیکیشن VPN در روسیه در دسترس نیست

بنjamin Ismail، مدیر پروژه سانسور اپل، در این باره می‌گوید: “حذف مخفیانه نزدیک به 60 اپلیکیشن VPN از اپ استور روسیه، نه‌تنها نگران کننده است، بلکه تهدیدی مستقیم برای آزادی دیجیتال و حریم خصوصی است.”

محققان با استفاده از داده‌های App Store Monitor (ASM) در AppleCensorship.com – پلتفرمی که توسط کارشناسان GreatFire برای نظارت بر در دسترس بودن اپلیکیشن‌ها در اپ استور اپل طراحی شده است – ادعاهای Roskomnadzor را بررسی کردند و تعداد فعلی اپلیکیشن‌های VPN در روسیه که در اپ استور اپل در دسترس نیستند را ارزیابی کردند.

بر اساس این داده‌ها، از تاریخ 16 سپتامبر 2024، 98 اپلیکیشن VPN از اپ استور روسیه حذف شده‌اند. این اپلیکیشن‌ها شامل برخی از محبوب‌ترین VPN‌های بازار مانند NordVPN، ExpressVPN و Proton VPN هستند.

## به طور کلی، یافته‌ها نشان می‌دهد که اپل “بدون اطلاع رسانی عمومی و بدون رعایت اصول شفافیت و عدالت، به حذف اپلیکیشن‌های VPN از اپ استور روسیه ادامه می‌دهد.” این موضوع، بیش از 20 درصد از اپلیکیشن‌های VPN شناسایی شده را تحت تاثیر قرار داده است.

Ismail می‌گوید: “اپل با محدود کردن دسترسی به این ابزارهای ضروری به طور یکجانبه، بدون شفافیت یا فرآیند قانونی، در سانسور دولتی شریک است. ما از اپل می‌خواهیم که تعهد خود را به حقوق بشر را رعایت کرده و توضیح واضحی برای این اقدامات ارائه کند.”

## روسیه و VPN

Freedom House و Reporters Without Borders (RSF) روسیه را به عنوان یکی از بدترین کشورها در زمینه آزادی اینترنت طبقه‌بندی می‌کنند. این امر به دلیل سانسور بالای اینترنت در روسیه است که از زمان شروع جنگ در اوکراین شدت یافته است.

فیس‌بوک، اینستاگرام و ایکس (که قبلاً توییتر نام داشت)، بدون استفاده از سرویس VPN در دسترس نیستند. علاوه بر این، لیست فزاینده‌ای از وب‌سایت‌ها از جمله سایت‌های خبری و حتی سایت‌های رسمی برخی از ارائه دهندگان VPN نیز از طریق VPN مسدود شده‌اند. از ماه مارس، قانونی جدید در روسیه پخش اطلاعات در مورد روش‌های دور زدن محدودیت‌های اینترنتی را جرم انگاری کرده است. همه اینها نشان می‌دهد که حذف مخفیانه VPN از اپ استور اپل روسیه از جولای به بعد، موضوعی جدی است.

Evan Greer، مدیر Fight for the Future، می‌گوید: “VPN برای روزنامه‌نگاران، فعالان و شهروندان عادی که تلاش می‌کنند به طور امن به اطلاعات دسترسی داشته باشند و ارتباط برقرار کنند، خط حیاتی است. اقدامات اپل نه تنها حریم خصوصی و امنیت میلیون‌ها نفر را تضعیف می‌کند، بلکه سابقه خطرناکی برای نحوه همکاری شرکت‌های فناوری با رژیم‌های اقتدارگرا ایجاد می‌کند.”

## چه کاری باید انجام شود؟

به همین دلیل، کارشناسان اکنون از Roskomnadzor و اپل می‌خواهند تا در مورد سیاست‌ها و اقدامات حذف اپلیکیشن‌ها شفاف‌تر باشند.

Sarkis Darbinian، یک وکیل سایبری در گروه دفاع از حقوق دیجیتال روسیه Roskomsvoboda و RKS Global، می‌گوید: “اپل دیگر نمی‌تواند ادعا کند که این موضوع به آن‌ها ربطی ندارد یا اینکه فقط از قوانین محلی پیروی می‌کنند. اپل به عنوان یک شرکت تأثیرگذار و پرطرفدار، باید تصویری را که از طریق همکاری با سانسورکنندگان ایجاد می‌کند، بشناسد.”

او افزود: “وضعیت به جایی رسیده است که حتی آهنگ‌های ضد جنگ توسط هنرمندان پانک و رپ روسی از پلتفرم موسیقی اپل در روسیه حذف می‌شوند. این امر می‌تواند نه تنها به محاصره کامل فنی روس‌ها، بلکه به محاصره فرهنگی آن‌ها و در نهایت به پیروزی تبلیغات منجر شود. اپل چه امتیاز دیگری به مقامات روسی می‌دهد؟”

در حال حاضر، فروشگاه گوگل پلی در روسیه تحت تاثیر این فشار برای سانسور VPN قرار نگرفته است. این ممکن است نشان دهد که گوگل در حال حاضر در برابر تقاضای Roskomnadzor مقاومت می‌کند.

مجله خبری تکنولوژی و موبایل