دانشگاه‌ها باید با نیاز نسل جدید منطبق شوند هوش مصنوعی ابزار تقلب نیست بلکه توانمندساز یادگیری است

تحول بنیادین آموزش عالی در عصر هوش مصنوعی

در نشست علمی «یادگیری جهانی و نوآوری در نظام دانشگاهی نوین» که با حضور کارشناسان داخلی و بین‌المللی برگزار شد، مدیرکل سیاست‌گذاری امور پژوهشی وزارت علوم تأکید کرد: آموزش عالی در آستانه تحولی بنیادین قرار دارد؛ تحولی که گذار از عصر دیجیتال به عصر هوش مصنوعی را رقم می‌زند. او هشدار داد دانشگاه‌هایی که خود را با منطق اکوسیستم جهانی علم و فناوری تطبیق ندهند، دیر یا زود دچار فرسودگی نهادی خواهند شد.

نسل جدید دانشجویان؛ مهارت‌محور نه مدرک‌محور

به گفته صمد نژاد ابراهیمی، نسل جدید دانشجویان ایرانی در دنیای دیجیتال متولد شده‌اند و نگاه جهانی‌تری به آینده دارند. بیش از ۷۵ درصد آنان تجربه یادگیری ترکیبی (حضوری و آنلاین) داشته و نزدیک به نیمی از ورودی‌های جدید در رشته‌های فناورانه و میان‌رشته‌ای تحصیل می‌کنند. این نسل برخلاف گذشته، به‌جای مدرک به دنبال مهارت است و ارزش یادگیری را در کاربرد عملی آن می‌بیند. بنابراین دانشگاه‌ها باید زبان و ساختار آموزشی خود را با نیازهای این نسل بازتعریف کنند.

سیاست‌های کلیدی برای آینده آموزش عالی

مدیرکل سیاست‌گذاری پژوهشی وزارت علوم چند راهبرد کلیدی را برای آینده آموزش عالی ایران برشمرد:

• سرمایه‌گذاری در پلتفرم‌های آموزشی آنلاین و تحقیقاتی مبتنی بر هوش مصنوعی
• بازنگری مداوم در برنامه‌های درسی متناسب با نیازهای عصر جدید
• تقویت مراکز جذب دانشجوی بین‌المللی و ارائه بورس‌های رقابتی
• نهادینه‌سازی تفکر نوآورانه در تمام سطوح دانشگاهی

هوش مصنوعی؛ همکار یادگیری نه تهدید آموزشی

در ادامه نشست، فیلیپ جی. لیرد، مدیر ارشد نوآوری دانشگاه ترینیتی وسترن کانادا، با اشاره به نقش هوش مصنوعی مولد گفت: برخلاف نگرانی برخی استادان، این فناوری عامل تقلب نیست بلکه ابزاری برای توانمندسازی دانشجویان است. پژوهش‌ها نشان می‌دهد ۷۸ درصد دانشجویان بین‌المللی از ابزارهای هوش مصنوعی برای نگارش، جست‌وجوی علمی و ارتقای کیفیت مقالات استفاده می‌کنند. این روند موجب افزایش اعتمادبه‌نفس و بهبود مهارت‌های علمی آنان شده است.

تغییر الگوی آموزش و بازار کار جهانی

لیرد با اشاره به تغییرات ساختاری بازار کار افزود: طبق گزارش مک‌کنزی، تا سال ۲۰۳۳ نیمی از مشاغل کنونی جهان دستخوش تغییر یا حذف خواهند شد. او همچنین پیش‌بینی کرد ارزش بازار آموزش جهانی تا سال ۲۰۳۰ به ۱۰ تریلیون دلار برسد و سرمایه‌گذاری در فناوری آموزشی (EdTech) تا سال ۲۰۲۵ به ۴۰۴ میلیارد دلار افزایش یابد. این روند نشان‌دهنده نیاز مداوم به آموزش مهارت‌های جدید و بازآموزی نیروی کار است.

پذیرش هوش مصنوعی در دانشگاه‌ها

کارشناسان نشست تأکید کردند دانشگاه‌ها باید به‌جای ممنوعیت، هوش مصنوعی را به‌عنوان همکار یادگیری بپذیرند. این فناوری می‌تواند با شخصی‌سازی مسیر آموزشی، حس تعلق دانشجویان را تقویت کرده، موفقیت‌های کوچک و ملموس ایجاد کند و با خودکارسازی وظایف روتین، فرصت بیشتری برای توسعه مهارت‌های ارتباطی فراهم آورد.

جمع‌بندی

تحولات جهانی نشان می‌دهد که انطباق دانشگاه‌ها با نیاز نسل جدید و پذیرش هوش مصنوعی به‌عنوان ابزار یادگیری، ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است. آینده آموزش عالی نه بر مدارک سنتی، بلکه بر مهارت‌افزایی، نوآوری و استفاده هوشمندانه از فناوری استوار خواهد بود.

مجله خبری تکنولوژی تک مگ

این ابزار هوش مصنوعی به شما اجازه می‌دهد با نسخه آینده‌ی خود روبرو شوید

Adobe با ابزارهای هوش مصنوعی جدید و هوشمند، فتوشاپ را قدرتمندتر می‌کند.

فیسبوک و اینستاگرام اکنون می‌توانند از هوش مصنوعی برای پاسخ به سوالات درباره عکس‌های شما و ویرایش آنها استفاده کنند.