آغاز مأموریت ماهوارههای ایرانی در مدار
سه ماهواره بومی ایران با پرتاب موفق از موشک روسی، وارد مدار شدند و مأموریتی را آغاز کردند که پیشتر تنها در اختیار قدرتهای بزرگ بود. این دستاورد نشان میدهد ایران توانسته در حوزه اینترنت اشیای فضایی و پایش محیطزیستی و مخابراتی، گام مهمی بردارد.
بلوغ فناوری دیسپنسر و پرتاب خوشهای
منابع علمی بینالمللی از جمله SpaceNews تأکید کردهاند که ایران با این پرتاب نشان داد فناوری دیسپنسر یا جداکننده ماهوارهای به بلوغ رسیده است. این فناوری امکان پرتاب خوشهای ماهوارهها را بدون نیاز به همکاری خارجی فراهم میکند و ایران را در جمع کشورهای دارای توان مستقل در این حوزه قرار میدهد.

کاربردهای مستقیم برای کشاورزی و زندگی روزمره
ماهواره «کوثر» با فناوری Narrowband طراحی شده است تا دادههای سنسورهای نصبشده در مزارع و چاههای آب را دریافت کند. این اطلاعات بهطور مستقیم به تلفن همراه کشاورزان ارسال میشود و زمان دقیق آبیاری را مشخص میکند. به این ترتیب، فناوری فضایی بهطور ملموس با امنیت غذایی و مدیریت منابع آب در کشور پیوند خورده است.
پایان وابستگی به تصاویر خارجی
ماهواره «پایا» با دوربینهای چندطیفی خود توانایی تشخیص «امضای طیفی» گیاهان و خاک را دارد. این قابلیت امکان پایش بیابانزایی، وضعیت سدها و تغییرات محیطزیستی را با دقت بالا فراهم میکند. تا پیش از این، ایران برای دسترسی به چنین دادههایی نیازمند خرید تصاویر از کشورهای دیگر بود.
نقش ماهوارههای دانشگاهی در توسعه فناوری
ماهواره «ظفر-۲» که توسط دانشجویان ایرانی ساخته شده، نشان داد توان علمی کشور به مرحلهای رسیده که میتواند تجهیزات مقاوم در برابر لرزشهای شدید پرتاب و سرمای مطلق فضا تولید کند. این ماهواره مجهز به سیستم رادیویی پیشرفته است که در شرایط بحرانی مانند زلزله یا سیل، حتی در صورت قطع دکلهای مخابراتی، امکان ارسال پیامهای اضطراری را فراهم میکند.
جمعبندی
پرتاب موفق سه ماهواره ایرانی نهتنها جایگاه کشور را در عرصه فناوری فضایی ارتقا داد، بلکه نشان داد ایران در مسیر دستیابی به اینترنت اشیای فضایی و استقلال دادههای محیطزیستی و مخابراتی گامهای جدی برداشته است. این دستاورد میتواند نقطه عطفی در پیوند فناوری فضایی با زندگی روزمره مردم و توسعه اقتصاد دیجیتال کشور باشد.

مهدی رضایی
او فارغالتحصیل رشته مهندسی نرمافزار است و فعالیت حرفهای خود را در عرصه رسانه از سال ۱۳۹۷ به عنوان نویسنده در یک وبلاگ تخصصی فناوری آغاز کرده است. وی پس از کسب تجربه، به خبرگزاریهای معتبر پیوست و در حال حاضر، خبرنگار حوزه نرمافزار و هوش مصنوعی در یک مجله تکنولوژی برجسته است.


